یوگا چیست؟ (حقایقی در مورد فواید یوگا که نمی دانستید)

اگر دردی جسمی و یا ذهنی خسته دارید، اگر اضطراب و تنش‌های روزانه تمرکز فکری را از شما گرفته‌اند و خواب آرامی ندارید، یوگا یک درمان همه جانبه برای شماست. یوگا سلامتی را به جسم شما برمی‌گرداند و ذهن شما را آرام می‌کند. یکی از فواید یوگا این است که در درمان انواع بیماری‌های جسمی و روحی اثری مثبت دارد. اگر می‌خواهید بدانید که تمرینات یوگا چه فوایدی دارند و چه ارتباطی بین چاکراها و رایحه‌درمانی است تا انتهای مقاله با ما باشید.

فهرست مطالبی که در این مقاله به آن می‌پردازیم:

• یوگا چیست؟
• تاریخچه یوگا
• چرا امروزه یوگا تا این حد مورد توجه قرار گرفته است؟
• فواید یوگا برای سلامتی جسمی و روحی
• فواید جسمانی یوگا
• فواید یوگا از بعد (روانی و روحانی)
• هاتایوگا چیست؟
• راجایوگا چیست؟
• آیا یوگا باعث لاغر شدن می‌شود؟
• یوگا و چاکرادرمانی
• یوگا و رایحه درمانی

یوگا چیست؟

یوگا مجموعه‌ای از حرکات بدنی و ذهنی است که هدف آن آرام کردن جسم و روح است. هدف یوگا این است که ذهن انسان با روح ازلی و ابدی جهان متصل و متحد شود. بنابراین وجود فرد با جهان اطراف او همگام و همراه شده و احساس راحتی و آرامش می‌کند. حرکات یوگا بر اساس عقاید هندوها طراحی شده است. واژه یوگا ریشه هند و اروپایی دارد و از ریشه «یوغ» به معنی یگانگی آمده است. یگانگی روح فرد ( آتمن) و روح جهان (برهمن) تجربه‌ای سرشار از وجد و آرامش است.

تاریخچه یوگا

در هند باستان یوگا را « علم زندگی» می‌نامند. همچنین در متون قدیمی ودا که از کهن‌ترین سروده‌های دینی هندو است به یوگا اشاره شده است. داخل این متون آمده که مردانی که در جستجوی معرفت هستند دریافتند که اگر تمامی اندام‌های حسی و ذهنی بدن انسان با یکدیگر هماهنگ باشند به آرامش می‌رسند. در اوپانیشادها که حدود 500 تا 800 سال پیش از میلاد نوشته شده نیز به حرکت‌های یوگا اشاره می‌کند.

پژوهشگری فرانسوی به نام پرفسور ماسون، یوگا را شالوده فرهنگ هندی معرفی کرده و بیان می‌کند که یوگا در شکل‌گیری معنویت هندی نقش بسیار مهمی داشته است. در قرن بیستم در اطراف رود سند حفاری‌هایی انجام شده و سفال‌هایی به دست آمده که پنج هزار سال قدمت دارند و روی آنها حرکات یوگا نقاشی شده است. بنابراین یوگا ریشه بسیار عمیقی در فرهنگ هندی دارد و تا به امروز در سراسر جهان از آن به عنوان یک آموزش هندی نام می‌برند.

چرا امروزه یوگا تا این حد مورد توجه قرار گرفته است؟

امروزه بسیاری از مردم ساعاتی طولانی از روز را برای تامین معاش خود می‌گذرانند و ذهن و جسم آنها درگیر اضطراب و تنش‌های روزانه است. تمرینات یوگا تجربه نشاط‌بخشی است که بدن و ذهن را با یکدیگر هماهنگ کرده و با تمرین‌های فیزیکی، ذهنی و تنفسی سموم را از بدن دور می‌کند. یوگا ذهن انسان را تصفیه می‌کند و انرژی را در جسم و ذهن فعال می‌کند. یوگا تنش‌های زندگی روزمره را از شما دور می‌کند و موجب می‌شود تا بعد از هر جلسه احساس جوانی و شادابی کنید. با تمرینات منظم یوگا بدن شما منعطف شده و این تمرینات بر ذهن، اندیشه و گفتار شما اثر می‌گذارند. تنش و اضطراب از شما دور می‌شود و باعث می‌شود فردی منظم باشید. یوگا بر جسم و ذهن شما اثرات مثبتی دارد و آنها را با طبیعت و جهان هستی متحد می‌کند.

فواید یوگا برای سلامتی جسمی و روحی

بر اساس مطالعاتی که انجام شده، بیشتر افرادی که تمرینات یوگا انجام می‌دهند با یکدیگر اتفاق نظر دارند که فواید یوگا باعث تغییرات بسیاری در جسم و ذهن آنها شده است. بیشتر آنها می‌گویند که بدنی قوی‌تر و منعطف‌تر دارند و در مدت چند ماه که از تمرینات آنها گذشته کاهش وزن داشته‌اند. عضلات آنها محکم‌تر شده و سرزنده و جوان‌تر شده‌اند. ذهن‌شان آرام شده و خلق و خوی بهتری دارند. بر احساسات‌شان مسلط هستند و کمتر دچار هیجان‌های منفی می‌شوند. شور زندگی در آنها بیشتر شده و در حال زندگی می‌کنند. ذهن آنها درگیر گذشته و آینده نیست و تمرکز بالاتری دارند. بیشتر این افراد می‌گویند که با افزایش تمرکز خود می‌توانند ساعات طولانی بدون احساس خستگی ذهنی کار کنند. همه آنها با جهان هستی احساس یگانگی داشته‌اند و آرامش بیشتری دارند.

فواید جسمانی یوگا

یکی از اهداف یوگا این است که بین اعضای بدن تعادل و هماهنگی ایجاد کند. اگر اعضای بدن متعادل باشند این تعادل بر ذهن اثر گذاشته و تصمیم‌‌گیری‌های بهتری خواهید داشت. بسیاری از دردهای جسمانی مانند سردرد، تنگی تنفس، سوهاضمه و دردهای عضلانی بر ذهن و روح ما اثر می‌گذارند و باعث می‌شوند تا آرامش روانی خود را از دست بدهیم. بنابراین یوگا در زندگی مدرن که همراه با تنش‌های بسیار است مانند سپری است که ما را از آشفتگی‌های روزمره محافظت می‌کند. برای انجام تمرینات یوگا لازم  نیست که مهارت بسیار زیادی داشته باشید. انجام حرکات یوگا همراه با تنفس‌های کنترل شده و رها کردن اعضای بدن تا حد زیادی به شما کمک می‌کند تا به آرامش و رهایی یوگا دست پیدا کنید.

تمرینات یوگا بر جسم انسان تاثیر بسیار زیادی دارد. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:

• بهبود دردهای کمر و پا
• افزایش قدرت عضلانی
• افزایش انعطاف پذیری
• بهبود تنفس
• افزایش سلامت قلب
• بهبود آرتریت و روماتیسم
• بهبود آسم و برونشیت
• درمان چاقی و ایجاد تناسب اندام
• بهبود سردرد، ناراحتی‌های چشمی و انقباض عضلات گردن
• بهبود بیماری‌های معده، کلیه و کبد

فواید یوگا از بعد (روانی و روحانی)

یوگا آشفتگی‌های ذهن را آرام کرده و عشق به زندگی را افزایش می‌دهد. در روزگاری که زندگی پر از تنش و درگیری ذهنی است، یوگا یک نقطه اتکای قوی است تا با آرام کردن ذهن و اندیشه، افکار ما را کنترل کند تا در مقابل محرک‌های بیرونی واکنشی مناسب داشته باشیم. با انجام تمرینات یوگا خشم و هیجان‌های منفی بر شما چیره نمی‌شوند و در برابر اتفاق‌های روزمره رفتار مناسبی خواهید داشت. رویدادها قدرت آزردن شما را نخواهند داشت و تحریک‌پذیری شما کمتر می‌شود.  یکی از فواید یوگا این است که هورمون استرس را در بدن کاهش می‌دهد و مواد شیمیایی مفید مغز یعنی اندورفین را افزایش می‌دهد. این مواد شیمیایی در مغز موجب کاهش اضطراب شده و باعث بهبود خلق و خو می‌شوند.

به طور کلی می‌توانیم فواید یوگا از بعد روحانی و روانی را به صورت زیر خلاصه کنیم:

• کاهش اضطراب، افسردگی و دردهای مزمن
• بهبود خواب
• افزایش کیفیت زندگی
• آرامش ذهن
• افزایش توجه و تمرکز

یوگا سبک‌های ‌بسیار زیادی دارد. ما در این مقاله به دو سبک بسیار متداول آن یعنی هاتایوگا و راجایوگا می‌پردازیم.

هاتا یوگا چیست؟

هاتا یوگا یا یوگای حرکتی یکی از سبک‌های یوگا است که در بسیاری از کشورها مورد استقبال افراد قرار گرفته است. تمرین‌های بدنی و تنفسی اساس هاتایوگاست. هاتایوگا به شما کمک می‌کند تا تعادل بدنی و ذهنی آرام داشته باشید. هاتایوگا از دو بخش تشکیل شده است. «ها» به معنی خورشید و «تا» به معنی ماه است. هاتا یوگا بین انرژی خورشید و ماه تعادل ایجاد می‌کند و یگانگی میان انرژی‌های مثبت و منفی است. هاتایوگا یک فلسفه کامل زندگی است که بر نحوه ارتباط انسان با تجربه بیرونی و درونی به عنوان راهی برای رسیدن به آرامش درونی تمرکز دارد. یوگی‌های باستان با مطالعاتی که بر روی حرکات کششی جانوران و به خصوص گربه‌سانان انجام داده‌اند روشی کامل برای رسیدن به سلامتی جسمی و ذهنی ابداع کرده‌اند.

تمرینات هاتایوگا به این صورت است که با تقویت عضلات و تمرین‌های مفاصل، بدن قوی می‌شود و اندام‌های داخلی مانند قلب، ریه‌ها و غدد کارایی بیشتری پیدا می‌کنند. تمرینات هاتایوگا به ابزار خاصی نیاز ندارد و در فضایی محدود می‌توان تمرینات آن را انجام داد.

راجایوگا چیست؟

راجایوگا شاخه‌ای از یوگا است که با تمرکز بر مدیتیشن و انرژی، ذهن و بدن را کنترل می‌کند. لازم به ذکر است که راجایوگا و هاتایوگا پیوند تنگاتنگی دارند و اغلب با هم انجام می‌شوند. بعضی از اساتید یوگا بر هاتایوگای بدن تاکید بیشتری دارند و برخی بر راجایوگای ذهن متمرکز هستند. هدف هاتایوگا تمرکز بر بدن است و هدف راجایوگا تمرکز بر ذهن و روان است. در این سبک از یوگا هدف در اختیار گرفتن افکار و اندیشه‌هایی است که در ذهن جاری می‌شوند. راجایوگا از طریق تمرکز و مراقبه (مدیتیشن) این افکار را کنترل می‌کند و به فرد آگاهی می‌دهد.

آیا یوگا باعث لاغر شدن می‌شود؟

تحقیقات نشان می‌دهند که یوگا به شکل‌های مختلفی باعث لاغر شدن می‌شود. به خصوص زمانی که تمرینات سنگین‌تری  را انجام دهید و کالری بیشتری را بسوزانید. همچنین ممکن است متوجه شوید که آگاهی به دست آمده از یک تمرین به کاهش وزن شما کمک می‌کند. یوگا با کنترل استرس و اضطراب، ترشح هورمون کورتیزول را در بدن کاهش داده و باعث می‌شود تا بدن شما میل به غذاهای چرب و شیرین را از دست بدهد و وزن شما کم شود. از طرفی یوگا به شما کمک می‌کند تا پذیرش و تحمل خود را بالا ببرید و در نتیجه از پرخوری عصبی جلوگیری می‌کند. همچنین تمرینات یوگا عادات بد غذایی شما را تغییر داده و موجب می‌شود تا با خوردن غذاهای سالم بتوانید وزن خود را کنترل کنید.

یوگا و چاکرادرمانی

چاکراها مراکز انرژی در بدن هستند. بدن ما هفت چاکرا دارد و از طریق این چاکراها می‌تواند با جهان هستی ارتباط برقرار کند. اگر این چاکراها مسدود شوند فرد دچار مشکلات جسمانی و ذهنی می‌شود. به کمک تمرین‌ها و حرکات یوگا می‌توانید این چاکراها را فعال کنید تا تمرکز شما بیشتر شده و ذهن آرامی داشته باشید. همچنین بتوانید از سلامت جسمانی برخوردار شوید.

همچنین در این رابطه بخوانید:مقاله چاکرا چیست؟

یوگا و رایحه درمانی

رایحه درمانی یا آروماتراپی یک روش بسیار قدیمی است که در آن از رایحه گیاهان برای درمان مشکلات جسمی و ذهنی استفاده می‌شده است. استفاده از رایحه‌درمانی یا آروماتراپی در کنار حرکات یوگا نیز بسیار مفید است. رایحه‌درمانی به این صورت است که می‌توانید از روغن گیاهان برای ماساژ روی پوست خود استفاده کنید و یا چند قطره از آن را در هوا اسپری کنید. همچنین می‌توانید از دستگاه‌های اسانس‌سوز استفاده کنید و این رایحه را به هنگام تمرینات یوگا در هوا پراکنده کنید. این روغن‌ها می‌توانند چاکراها را فعال کنند و بر سلامتی جسمی و روانی فرد تاثیر بگذارند. یکی از بهترین راه‌های به تعادل رساندن چاکراها انجام تمرینات یوگا به همراه روغن‌های اسانسی و رایحه درمانی است.

همچنین در این رابطه بخوانید:چگونه با رایحه درمانی به تقویت حافظه خود کمک کنیم؟

سخن پایانی

یوگا مجموعه‌ای از حرکات جسمانی و تمرینات تنفسی است که به فرد کمک می‌کند تا جسمی سالم و ذهنی آرام و متمرکز داشته باشد. بدن ما از هفت چاکرا تشکیل شده که به واسطه آنها می‌تواند انرژی روانی بدن را تامین کند. یوگا به فرد کمک می‌کند تا این چاکراها را فعال نگه دارد و از طریق ارتباط با جهان هستی جسم و ذهنی سالم داشته باشد و این از فواید یوگا است.. یوگا سبک‌های مختلفی دارد که در هر کدام از آنها بر بخشی از وجود انسان متمرکز شده است. به طور مثال هاتایوگا بر تمرین‌های بدنی تاکید دارد و راجایوگا به تمرین‌های ذهنی و مدیتیشن می‌پردازد. یوگا علاوه بر درمان بیماری‌های جسمی مثل آرتروز و بیماری‌های قلبی و عروقی به درمان بیماری‌های روحی فرد مانند اضطراب، استرس و افسردگی نیز می‌پردازد.